Prof. Dr. Elif Genceli Güner’in Yürütücülüğündeki Projeye TÜBİTAK KUTUP-1001 Desteği

İTÜ Kimya-Metalurji Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Elif Genceli Güner’in yürütücülüğünü üstlendiği disiplinler arası proje, TÜBİTAK KUTUP-1001 Destek Programı kapsamında desteğe değer görüldü.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Kimya Mühendisliği Bölümü öğretim üyemiz, İTÜ Lisansüstü Eğitim Enstitüsü (LEE) Kutup Bilimleri Yüksek Lisans Programı Anabilim Dalı Başkanı ve İTÜ-PolRec Kutup Bilimleri Uyg-Ar Merkez Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Elif Genceli Güner yürütücülüğünde, İTÜ Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyemiz ve İTÜ-LEE Kutup Bilimleri Yüksek Lisans Programı Akademik Kurul Üyesi Prof. Dr. Nevin Gül Karagüler, İTÜ-LEE Kimya Mühendisliği Programı doktora öğrencisi Arş. Gör. Gamze Neşe Özcan, İTÜ-LEE Kutup Bilimleri Programı yüksek lisans öğrencisi Gülden Açıl, İTÜ-LEE Moleküler Biyoloji Genetik ve Biyoteknoloji Programı doktora öğrencisi Araş. Gör. Hande Mumcu'dan oluşan bir akademik ekip tarafından hazırlanan “Kutup Buzulları Mikroorganizmalarının Biyoteknolojik Çalışmaları” projesi; TÜBİTAK-MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından, Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) "KUTUP-1001" 2025 yılı çağrıları kapsamında desteklenmeye hak kazandı.

Proje kapsamında, Antarktika’dan 2. Ulusal Antarktika Bilim Seferi sırasında Türkiye’ye ilk kez getirilen buzul karotları içerisinden izole edilen mikroorganizmaların tüm genom analizi gerçekleştirilerek, organizmaların DNA'larının incelenmesi ile genetik bilgilerin haritalanması, genlerin belirlenmesi, genetik varyasyonların tespit edilmesi ve organizmanın genetik özelliklerinin anlaşılması sağlanacaktır. Elde edilen veriler ışığında deterjan sektörü için önemli olan esteraz enzimini üreten mikroorganizmanın genetik olarak tespiti, saflaştırılması ve temizleme performansı tayini için deterjan katkı maddesi olarak kullanılması hedeflenmektedir.

Desteğe değer görülen bu proje kapsamında mikroorganizmanın sentezlediği seçili pigmentlerin izolasyon ve saflaştırılma çalışmalarının yapılması da hedeflenmektedir. Kutup buzulları mikroorganizmalarından elde edilen pigmentler, genellikle UV ışınlarına karşı yüksek koruma, taşıdıkları antioksidan özellikleri ve sıcaklık değişimlerine karşı dayanıklıklarıyla öne çıkarlar. Proje dâhilinde elde edilecek pigmentlerin, kimya endüstrisi boya, gıda, tekstil ve ilaç sanayilerinde kullanım potansiyelleri değerlendirilecektir.

Proje doğası gereği, çok-disiplinli ortamda yürütülüp; temel, teknolojik ve uygulamalı bilimler arasında köprü kuracak şekilde yapılandırılmıştır. Çalışma, mikrobiyoloji, biyoteknoloji, Kutup araştırmaları ve deterjan, boya, ilaç, gıda sanayi gibi kimya endüstrileri arasındaki bilgi değişimi için arayüz oluşturacaktır. Bu amaç doğrultusunda 24 ay olarak planlanan proje, İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, PolRec Kutup Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi ve de Türkiye’de ilk kez açılan Kutup Bilimleri Yüksek Lisans Programı’nın koordinasyonu ve iş birliğiyle etkin ve verimli bir şekilde yürütülecektir.

Akademisyenlerimizi tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyoruz.