Öğretim Üyemizin Akıllı Şehir-Akıllı Stadyum Konseptli Projesine TÜBİTAK 1001 Desteği

İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Dr. Erdal Kesgin’in “Spor Sahalarında İklim Değişikliği Koşulları Altında Sürdürülebilir Su Yönetimi: Akıllı Şehir-Akıllı Stadyum Konsepti” isimli projesi TÜBİTAK-ARDEB 1001 programı kapsamında açılan “Spor Araştırmaları” çağrısı kapsamında desteklendi.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) akademisyenleri toplumsal katkı ve sürdürülebilirlikle birleştirdikleri spor araştırmalarıyla dikkat çekiyor. Akademisyenimiz Dr. Öğr. Üyesi Erdal Kesgin, TÜBİTAK-ARDEB 1001 programı kapsamında açılan “Spor Araştırmaları” çağrısı kapsamında “Spor Sahalarında İklim Değişikliği Koşulları Altında Sürdürülebilir Su Yönetimi: Akıllı Şehir-Akıllı Stadyum Konsepti” isimli projesiyle desteklenmeye hak kazandı.

Projenin çıkış noktası

Spor organizasyonları küresel ölçekte milyonlarca insanın ilgisini çekmekle birlikte hem ekonomik hem de sosyal açıdan bulunduğu bölgenin gelişmesine önemli katkılar sağlıyor. Günümüzde, sulama suyu başta olmak üzere önemli ölçüde su tüketim merkezleri haline gelen büyük futbol stadyumları, iklim değişikliği çerçevesinde sürdürülebilir su yönetiminin uygulanabileceği alanlar haline geliyor. Bu çalışmanın çıkış noktası, son yıllarda büyük kitleleri bir araya getiren stadyumları akıllı şehir konsepti altında değerlendirerek, sürdürülebilir kentsel drenaj sistemlerinin önemli bir yapıtaşı haline getirecek bir model ortaya koyma hedefidir.

Suya duyarlı akıllı şehirler inşa etmek, sürdürülebilir su kullanımını sağlamak, israfı en aza indirmek ve genel su dayanıklılığını artırmak için çeşitli stratejileri ve teknolojileri uygulamayı içerir. Bu kapsamda öncelikle mevcut durum analizinin yapılması ve sürdürülebilir su yönetimi için su miktarının ve kalitesinin düzenli olarak takip edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, suya duyarlı altyapıların geliştirilmesi, gri su kullanımı, yağmur suyu hasadı ve yağmur bahçeleri ile yeşil ve geçirimli alanların arttırılması suya duyarlı akıllı şehirlerin en önemli yapıtaşlarındandır.

Örnek bir stadyumda araştırma yapılacak

Dr. Öğr. Üyesi Erdal Kesgin, projesi kapsamında öncelikle stadyumların sulama suyu ve iç tüketimi (duş, lavabo, tuvalet) için kullanılan su miktarının zamansal değişimi belirleyecek. Ayrıca, örnek bir stadyum için (Galatasaray, Beşiktaş veya Fenerbahçe Stadyumu) alternatif su kaynaklarının niceliksel ve niteliksel olarak kullanılabilirliğini araştıracak.

Akıllı stadyum konseptinin, akıllı şehirlerin en önemli uygulama merkezlerinden biri olması hedefleniyor. Çalışma kapsamında ele alınacak olan suya duyarlı ‘Akıllı Şehir-Akıllı Stadyum Konsepti’ (Water Smart City-Smart Stadium) öncelikle su israfının azaltılması, suyun daha verimli kullanılması ve suyun geri dönüşümüne odaklanıyor.

Suya duyarlı ve akıllı şehirler hedefine doğru

Proje kapsamında yağmur suyu hasat sistemleri, yağmur bahçesi, gri su ve drenaj suyunun (zeminden veya yüzeyden) yeniden kullanım özellikleri (özellikle su kalitesi ve miktarı) belirlenerek gerekli arıtma sistemi, depolama tankı alanı ve hacmi, yağmur bahçesi alanı ve bitki seçimi gibi tasarım gerekliliklerinin değerlendirilmesi için saha çalışması, veri toplanması ve gerekli tasarım hesapların yapılması planlanmaktadır.

Ayrıca, sürdürülebilir akıllı stadyum tasarımı için stadyum uygunluğuna göre belirlenecek farklı senaryoların, hidrolojik modelleme (SWMM) ile iklim değişikliği etkileri de dikkate alınarak incelenecektir. Farklı senaryolar için hidrolojik modellemeyle birlikte uygulanması planlanan çok kriterli karar verme yöntemleri neticesinde ise zamansal (aylık-mevsimsel-yıllık) olarak su kaynakları kullanım durumları belirlenecek, saha için gerekli suyun etkin bir biçimde teminini sağlayacak senaryoların ve yönetim şemalarının ortaya çıkarılması için optimizasyon çalışması yapılacaktır.

Son olarak, akıllı stadyum projesinin kurulum, bakım ve işletme çalışmalarının, sadece şebeke suyunu kullanan geleneksel stadyumlara nazaran ne ölçüde ekonomik olduğunun belirlenmesi kapsamında fayda-maliyet analizlerinin yapılması amaçlanmaktadır. Böylece, suya duyarlı, su tüketimini minimize edecek sürdürülebilir Akıllı Stadyum konseptinin oluşturulması hedeflenmektedir.